Marrëdhëniet ndërmjet serbëve dhe shqiptarëve në Medvegjë mund të jetë një shembull i bashkëjetesës mes dy komuniteteve .Problemi se në këtë komun është shqetësues që për vite të tëra nuk ka vende të reja pune dhe prodhues të bimëve , dhe të rinjtë janë lënë anash, përfundimin e tryezës së rrumbullakët të sotëm “Dialogu për Kosovën dhe në Luginen e Presheves “në Medvegjë.
Kryetari i komunës së Medvegjës Nebojsha Arsiq tha sot se i referohet Kosovës reflektruju në buzë të komunës, e cila përfshin Medvegjë, por se “përveç një plan për zgjidhjen e çështjes së Kosovës duhet të jetë një plan për zonat periferike.”
Ai mendon se kjo është e nevojshme “për të pasur një drejtim në të cilin shteti do të lëvizë dhe, para së gjithash, popullsia do të mbetet në këtë fushë”.
“Të gjitha problemet në Medvegjë janë të zakonshme, nuk janë vetëm problem i serbeve apo shqiptareve”, tha Arsiç në tryezën e rrumbullakët “Dialogu në Kosovë dhe në jug të Serbisë”.
Ai paralajmëroi se “3-4 dekadat e fundit migrimi timon nga komuna kishin shkuar në brendësi të Serbisë shum rini dhe vazhdon përtej kufirit, por ajo nuk ishte shkaktuar nga disa marrëdhënieve shumetnike, probleme apo konflikte, por vetëm të një natyre ekonomike”.
“Medvegja plotëson të gjitha të drejtat që kanë pakicat kombëtare, pa marrë parasysh nëse janë shqiptarë, romë apo ndonjë e treta. Komunikimi është në një nivel të lakmueshëm, ne të gjithë bëjmë që të gjithë të ndihen të sigurt dhe të integruar plotësisht në të gjitha aspektet e jetës “, tha Arsic.
“Mund të jemi një shembull i bashkëjetesës së mirë, si për serbët ashtu edhe për shqiptarët”, shtoi ai.
Nënkryetari i Komunës së Medvegjës Goran Ivanoviq ka thënë se jeta në këtë qytet në mes të serbëve dhe shqiptarëve kanë qenë gjithmonë në nivel të lartë, por unë krejt mund shqetësuese problemet ekonomike që lidhen me mungesën e punës I ..
“Ne mund të shërbejmë si shembuj jo vetëm për komunat tjera, por edhe për vendet individuale, si një jetë e ndërsjelltë e besueshme këtu,” tha Ivanoviç.
Ajo beson se hapja e kalimit Mutivodë për transportin e mallrave në Kosovë “ishte e mirë për të gjithë, si serbët dhe shqiptarët, por edhe për banorët e Leban dhe Leskovcit, si ajo lehtëson rrjedhjen e mallrave, jo vetëm në Kosovë, por ende, për Shqipërinë, italy. Kjo është mënyra se si njerëzit qarkullojnë në Merdare dhe Konçul, “tha ai.
Ivanoviq vuri në dukje se kishte një problem për kalimin e fshatit Sponza.
“Shumë herë njerëzit u arrestuan kur shkuan për të vizituar prindërit e tyre që jetojnë në pjesën e dytë të fshatit që është tani në Kosovë dhe Metohi”, tha Ivanoviç.
“Kur u hap një fabrikë në Medvegjë, jeta do të ndryshonte, do të kishte një situatë më paqësore në atë pikëpamje ekonomike. Kur të hyni në një kafene në Medvegjë, do të vini re se serbët dhe shqiptarët ulen në tryeza, mosmarrëveshje, vrasje apo trazira politike. Natyrisht, ka disa mosmarrëveshje, por është vetëm më shumë frut i fasuleve të dehur, “tha Ivanoviçi, duke shtuar se” të gjitha punët janë më të nevojshme “.
Shefi i grupit parlamentar të SNS-SPS-PUPS në Kuvendin e Komunës Medvegjë Zhivojin Pavlović tha se “ai ishte në gjendje për të” organizuar në fillim të këtij dijlog.
“Unë do ta quaja dialog” për të përmirësuar jetën e qytetarëve të të gjitha kombësive të jugut të Serbisë. “Kjo është ajo që është më e rëndësishme për ne këtu,” shtoi ajo.
“Kushtet duhet të krijohen këtu dhe të investohen në jetën ekonomike për shkak të pjesës tjetër të qytetarëve të të gjitha nacionaliteteve në komunën tonë,” tha ai.
“Ka pasur përpjekje përpara bombardimeve të NATO-s, por më pas, se çdo incident që lind është një çështje kombëtare, pa marrë parasysh se cila është origjina e saj. Unë kam qenë gjithnjë kundër keqpërdorimit të këtyre tejkalimeve për të përhapur jotolerancën ose për të krijuar një mendim se ky mjedis po largohet për shkak të konflikteve ndëretnike. Është ekskluzivisht për arsye ekonomike nga ky rajon dhe zgjat disa dekada. Para vitit 2000, 1000 punonjës ishin të punësuar këtu. Gjatë 18 viteve të fundit nuk është hapur asnjë punë e re në ekonomi, “tha Pavloviç.
Ne duhet t’i bëjmë thirrje Qeverisë së Republikës së Serbisë për të rritur operacionet e saj, investimet, për të ndihmuar në gjetjen e investitorëve në mënyrë që të hapen vende të reja pune këtu “, tha Pavlovic.
Përfaqësuesi i Grupit të Qytetarëve “Për Gornja Jabllanica” Gojko Ivanoviq mendon se situata në Medvegjë nuk është e keqe sa i përket situatës politike.
“Komuna është e varfër, e shoh atë si biznesmen, ndihet si një shtrat i nxehtë. Vetëm firmat shtetërore po bëjnë. Nga ana tjetër, ka shumë gjëra që shteti ka prezantuar, ka aplikuar për kredi bujqësore, privilegje në komunë, njerëzit kanë marrë makina bujqësore … Unë mendoj se bashkia e Medvegjës ndihmon drejt, “tha ai.
Përfaqësuesi i Grupit të Pavarur Parlamentar Zoran Jovanoviç paralajmëroi se “Medvegja nuk ka pozicion pune, as ka një projekt për disa punë të ardhshme”.
“Nëse diçka ndodh me Medvegjen, ky problem ekonomik do të jetë shkas për disa ngjarje serioze. Marrëdhëniet ndëretnike janë të shkëlqyera këtu, por duhet të punojnë për t’i bërë ato edhe më të thella. Për fat të keq, për aq sa unë e di, askush dhe njerëzit që u larguan nga Medvegja nuk duan të kthehen këtu dhe të investojnë disa nga kapitali i tyre i fituar. Rruga për në Leskovc është në një gjendje katastrofike, nuk kemi një fuqi punëtore të kualifikuar dhe ka një vend kyç që duhet ta bëjë më të lehtë për njerëzit që duan të merren me biznesin në këtë rajon, “tha ai.
Kryetari i Komitetit Komunal të SPS-së Sinisa Stankoviç është, unanimisht, drejtori i shkollës multietnike në Sijarinska Banja.
“Shkolla jonë është me të vërtetë multietnike dhe në punë, dhe do të isha i lumtur ta njihja këtë. Para zgjedhjeve në vitin 2012, është shumë premtim dhe mendoj se duhet të bashkohemi dhe të shohim se çfarë kemi bërë për Medvegjen “, tha ai, duke shtuar se” pak është bërë “.
“Ne jemi duke u përpjekur të mbajmë, jo të shkatërrojmë, të qëndrojmë të shëndetshëm, të mos marrim disa ekses, dhe ekseset e vetme mund të vijnë nga puna ekonomike. Një nga treguesit e emigracionit është numri i fëmijëve që ndjekin mësimet. Unë nuk kam asnjë emigrim, kam 70-75 nxënës në shkollën time. Këto janë familjet që janë këtu … Këtu serbët dhe shqiptarët jetojnë së bashku për dekada, ne jemi fqinjë të mirë që mund të bashkëpunojnë dhe të flasin. Dhe OSBE e njohu këtë, ne kohët e fundit vizituam një kamp tolerance në Novi Pazar, ku tri shkolla multietnike, Novi Pazari, Zrenjanini dhe ne morëm pjesë, “tha ai.
Që nga viti 2012, qeveria aktuale nuk ka ndërmarrë ndonjë veprim për të hapur një pozitë prodhimi. Për fat të keq, ka gjithmonë një pamje të shëmtuar, investimet janë në një drejtim tjetër dhe nga këto investime mund të hapet një vend pune produktiv, gjë që do të shkaktonte njerëzit të ktheheshin. Për fat të keq, njerëzit këtu kthehen vetëm në shtresa prej druri “, tha Kulic.
“Këtu janë investimet e nevojshme, për të shpejtuar prodhimin, pa të cilën nuk ka mbijetesë. Mendoj se të rinjtë që kanë lindur këtu do të vendosin të jetojnë në Medvegjë dhe jo në Beograd, “shtoi ai.
“Edhe Presidenti Vuçiç nuk mund të vendosë për Kosovën, kështu që nuk ka nevojë të kthehet në atë”, tha Rade Laziç, president i Komitetit Komunal të Serbisë së Bashkuar.
“Këtu janë tre pyetje më të rëndësishme,” tha ai.
“Njëri është të çojë rrugën nga Stilo në Prolom Spa, përmes Malit të malit malor, që është dhjetë kilometra larg, nuk mund të bëjmë 30 vjet. Ne jemi të prerë nga bota. Nëse bëjmë një udhëtim përmes Stabilitetit ose malit Whiting, do të kishim turizëm dhe mund të lëviznim si të gjithë botën noramane. Gjëja tjetër është se ne jemi shumë gënjeshtarë se ne jemi shumë, dhe, në fakt, jemi të pakët. Nuk ka shumë kushte për ne aq shumë në Preshevë, Bujanoc apo këtu. Ne jemi 12-13.000. Gjëja e tretë është se kemi pasur 300 fëmijë në gjirin e Sijarinska, dhe tani po luftojmë për një shkollë të mesme, e cila është e trishtuar. Tani, presidenti thotë se ne duhet të kemi më shumë fëmijë, por nuk kemi askënd tjetër të martohemi dhe të martohemi këtu. Ne duhet të bëjmë rrugën këtu, të ndërtojmë një fabrikë të vogël dhe të punësojmë 50 njerëz. Gjithçka tjetër është një histori e zbrazët “, tha Lazic.
Ndonëse ishin të ftuar, disa prej tyre konfirmuan mbërritjen, përfaqësuesit e dy këshilltarëve shqiptarë në Kuvendin Komunal të Medvegjës nuk morën pjesë në tryezën e rrumbullakët me arsyetimin se ata ishin “të zënë me detyrime të tjera”.
Shoqata Qytetare “Qendra për Demokraci dhe Zhvillim të Jugut të Serbisë” organizoi një tryezë të rrumbullakët me titull “Dialogu mbi Kosovën dhe Jugun e Serbisë” në Medvegjë. Qëllimi i projektit është që përfaqësuesit e jetës politike dhe ekonomike, të rinjtë dhe OJQ-të nga ky qytet do të paraqesin pikëpamjet, nevojat, problemet dhe idetë e tyre nga këndi i mjedisit në të cilin ata jetojnë dhe në kontekstin e bisedimeve mbi Kosovën.
Në këtë mënyrë, mesazhi do t’u dërgohet personave përgjegjës që merren me dialogun për Kosovën, por ata gjithashtu merren me Serbinë, e cila duhet të adresohet në mjedise multietnike ku prishet dhe gjithçka që po ndodh në Kosovë.
Projekti “Dialogu mbi Kosovën dhe Jugun e Serbisë” mbështetet nga Fondacioni për Shoqëri të Hapur.Lugina24.com